دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی البرز

دانشکده بهداشت

emam
جهش تولید با مشارکت مردم
31 شهریور 1404 سایت قدیم English
bg

لعن و برائت در زیارت عاشورا نماد مواضع اجتماعی و سیاسی

لعن در لغت به معنای راندن و دور کردن است و در اصطلاح، به معنای دور شدن از رحمت الهی، سلب توفیق و گرفتار شدن به عذاب الهی است

لعنت شدگان در قرآن شامل:. پنهان  کنندگان حق،. قاتلان مؤمنان.. پیمان شکنان و مفسدان.. آزاردهندگان پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله.

لعن و برائت در زیارت عاشورا نماد مشخص  مواضع اجتماعی و سیاسی شیعه است و چندین کارکرد کلیدی در این زمینه دارد:

اعلام موضع و جهت‌گیری اجتماعی-سیاسی: لعن و برائت در زیارت عاشورا، نه صرفاً یک عمل عبادی فردی، بلکه اعلام صریح موضع‌گیری در برابر ظلم و باطل است. این عمل نشان می‌دهد که مؤمن نباید در برابر ظلم و ظالم بی‌تفاوت باشد و باید جایگاه خود را در جبهه حق مشخص کند. همان‌طور که در زیارت عاشورا بارها لعن بر دشمنان اهل بیت و بنیان‌گذاران ظلم تکرار می‌شود، این تکرار به معنای اعلام موضع و مرزبندی اجتماعی و سیاسی است.

تجلی تولّی و تبرّی: لعن و برائت، نماد تولّی (دوستی با اولیای الهی) و تبرّی (بیزاری از دشمنان خدا و حق) است که از اصول اساسی دین و از فروع دین اسلام محسوب می‌شود. این اصل ایجاب می‌کند که مسلمانان فقط به دوستی با حق اکتفا نکنند، بلکه باطل و مظاهر ظلم را نیز به صراحت نفی و طرد کنند.

ظلم‌ستیزی و حمایت از مظلوم: زیارت عاشورا با لعن بر ظالمان و بنیان‌گذاران ظلم، ظلم‌ستیزی را به عنوان یک اصل سیاسی و اجتماعی معرفی می‌کند و حمایت از مظلوم را وظیفه‌ای دینی و انسانی می‌داند. این رویکرد، جامعه را به مقابله با هرگونه ظلم و فساد دعوت می‌کند و اجازه بی‌تفاوتی نمی‌دهد.

اثر روانی و اجتماعی: لعن و برائت، علاوه بر جنبه معنوی، اثر روانی و اجتماعی مهمی دارد؛ زیرا موجب رسوایی و طرد اجتماعی ظالمان و ستمگران می‌شود و جامعه را نسبت به خطرات ظلم و انحراف هشیار می‌سازد. این کارکرد در جوامع امروزی نیز با شعارهای سیاسی و اجتماعی مشابه، مانند «مرگ بر...» دیده می‌شود که بیانگر اعتراض و نفرت جمعی از مظاهر ظلم است.

تقویت هویت جمعی و مرزبندی با باطل: با تکرار لعن و برائت، مرز میان جبهه حق و باطل برای جامعه روشن می‌شود و هویت جمعی پیروان حق تقویت می‌گردد. این مرزبندی، جامعه را از بی‌هویتی و بی‌طرفی در مسائل سرنوشت‌ساز باز می‌دارد و آنان را به حضور فعال در صحنه‌های اجتماعی و سیاسی فرا می‌خواند.

در مجموع، لعن و برائت در زیارت عاشورا یک بیانیه اجتماعی-سیاسی است که مسلمانان را به موضع‌گیری فعال، ظلم‌ستیزی، حمایت از مظلوم و مرزبندی آشکار با جبهه باطل دعوت می‌کند و هویت و جهت‌گیری سیاسی جامعه دینی را شکل می‌دهد

 

                

                                                                                                                                                                                                                  دکتر عفت هاتف نیا

                                                                                                                                                                                                        عضو هیئت علمی دانشکده بهداشت

تغییر اندازه فونت:

تغییر فاصله بین کلمات:

تغییر فاصله بین خطوط:

تغییر نوع موس:

تغییر نوع موس:

تغییر رنگ ها:

رنگ اصلی:

رنگ دوم:

رنگ سوم: